Σύντομο Ιστορικό για την ίδρυση του

Πανελλήνιου Συλλόγου Επαγγελματιών Αθλητισμού και Άσκησης (Π.Σ.Ε.Α.Α.)

O «Πανελλήνιος Σύλλογος Επαγγελματιών Αθλητισμού και Άσκησης» (Π.Σ.Ε.Α.Α.) ιδρύθηκε το 2019 με πρωτοβουλία επαγγελματιών και επιστημόνων αθλητισμού και άσκησης και όλων των Τ.Ε.Φ.Α.Α. της Ελλάδος.  Προέκυψε ως αποτέλεσμα της ραγδαίας επιστημονικής ανάπτυξης του αθλητισμού και της άσκησης και των μεθοδολογιών εφαρμογής τους για τη βελτίωση της υγείας και τη μεγιστοποίηση της φυσικής κατάστασης και αθλητικής απόδοσης και της επακόλουθης συνεχούς ανανέωσης των Προγραμμάτων Σπουδών (Π.Σ.) των Τ.Ε.Φ.Α.Α. τα τελευταία 40 χρόνια. Ωστόσο, με το πέρασμα του χρόνου όλο και αυξανόταν η απόσταση μεταξύ της επιστημονικής γνώσης των πτυχιούχων Τ.Ε.Φ.Α.Α. και της ενημέρωσης της ευρύτερης κοινωνίας, για τον ορθό τρόπο εφαρμογής προγραμμάτων αθλητισμού και άσκησης για την προαγωγή της υγείας και της αθλητικής απόδοσης. 

Ταυτόχρονα λόγω της παιγνιώδης φύσης του αθλητισμού και της εξοικείωσης όλων με τον αθλητισμό και την άσκηση, συχνά δημιουργείται η λανθασμένη εντύπωση ότι οι υπηρεσίες καθοδήγησης ανθρώπων για αθλητισμό και άσκηση είναι κάτι απλό, τις οποίες μπορούν να παρέχουν όσοι έχουν συγκεντρώσει εμπειρίες ως αθλούμενοι και ασκούμενοι, παραγνωρίζοντας ότι αυτές οι εμπειρίες χρειάζεται να συνδέονται αρμονικά με επιστημονικές γνώσεις για ορθή εφαρμογή των προγραμμάτων άθλησης και άσκησης.  Αυτή η προσέγγιση θέτει σε κίνδυνο την υγεία του Έλληνα πολίτη διότι παραγνωρίζει ότι η άσκηση είναι μια έντονη διατάραξη της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού η οποία, αν δεν γίνει στοχευμένα στηριγμένη σε αμιγώς επιστημονικές αρχές, αντί να βελτιώσει την υγεία ή την απόδοση, θα προκαλέσει σημαντικά προβλήματα υγείας. Παραγνωρίζει ότι χρειάζονται εξειδικευμένες γνώσεις για να μπορεί κάποιος να αναλάβει να γυμνάσει, μεταξύ άλλων, παιδιά, εγκύους, ηλικιωμένους κλπ. Γνώσεις και δεξιότητες που αποκτούν πτυχιούχοι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης από τα Τμήματα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (Τ.Ε.Φ.Α.Α.).

Για αρκετά χρόνια είχαν υπάρξει συζητήσεις για την αναγκαιότητα δημιουργίας του Π.Σ.Ε.Α.Α. αλλά το έναυσμα για τη δημιουργία του δόθηκε το 2018 με το σχέδιο νόμου για την «Επιτροπή επαγγελματικού αθλητισμού - Προπονητές και εκπαιδευτές - Ιδιωτικά γυμναστήρια και ιδιωτικές σχολές εκμάθησης αθλημάτων - Δημοκρατικός εκσυγχρονισμός ομοσπονδιών και άλλες διατάξεις» το οποίο στην αρχική του μορφή (1) εισήγαγε το επάγγελμα του «Εκπαιδευτή» στα γυμναστήρια με σεμιναριακού τύπου κατάρτιση και (2) έδινε επαγγελματικά δικαιώματα «Προπονητή» με ειδίκευση σε ένα συγκεκριμένο άθλημα σε πτυχιούχους ιδιωτικών απιστοποίητων Ινστιτούτων και Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης, παρέχοντας το δικαίωμα να εκπαιδεύουν παιδιά χωρίς να έχουν πιστοποίηση παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας. Κι όλα αυτά, παρά τις αντιρρήσεις των κοσμητόρων των Σχολών Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (Σ.Ε.Φ.Α.Α.) στις συζητήσεις τους με τον υφυπουργό κ. Γ. Βασιλειάδη που είχαν προηγηθεί τον Οκτώβριο και Νοέμβριο του 2018.  Όπως ήταν αναμενόμενο, τα Τ.Ε.Φ.Α.Α., οι φοιτητές και οι απόφοιτοί τους αντέδρασαν έντονα, υποστηρίζοντας ότι:

«Επειδή,

1. Κανείς δεν πάει σε εμπειρικό γιατρό, ούτε στέλνει το παιδί του σε σχολείο με εμπειρικούς «δασκάλους», ενώ όλοι απαιτούν εύκολα να διακρίνουν τα προσόντα ανθρώπων που παρέχουν υπηρεσίες, ιδιαίτερα υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης.
2. Η συμμετοχή του Έλληνα πολίτη σε δραστηριότητες Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού είναι δικαίωμα το οποίο συμβάλλει στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του πολίτη (Σύνταγμα του 1975, άρθρο 5, παρ. 1) και κάτω από σωστές προϋποθέσεις καταπολεμά το ρατσισμό, τη βία και τις εξαρτήσεις.
3. Η έλλειψη σωματικής άσκησης έχει αναγνωριστεί ως ο τέταρτος σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου πρόωρης θνησιμότητας και ασθενειών στις χώρες υψηλού εισοδήματος ενώ, μόνο στην περιφέρεια της Ευρώπης, ευθύνεται για περισσότερους από 1 εκατομμύριο θανάτους. Πειραματικά δεδομένα συνηγορούν ότι η συστηματική άσκηση αποτελεί θεραπεία για είκοσι έξι διαφορετικές ασθένειες. Η πρόσφατη απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας ως προς τη συνταγογράφηση της άσκησης από τον ΕΟΠΥΥ αποδεικνύει τη σημαντικότητα της άσκησης για την πρόληψη χρόνιων παθήσεων.
4. Tο οικονομικό κόστος της φυσικής αδράνειας στους Έλληνες πολίτες ανέρχεται σε 130-650 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος λόγω των δαπανών για ασθενείς με στεφανιαία νόσο, διαβήτη τύπου 2, καρκίνο του εντέρου και του μαστού, καθώς και λόγω του κόστους για την αντιμετώπιση ψυχολογικών ασθενειών που σχετίζονται με το άγχος και την κατάθλιψη.
5. Ο αθλητικός επιστήμονας (γυμναστής), ως επαγγελματίας αθλητισμού και άσκησης, χρειάζεται γνώσεις ανατομίας και φυσιολογίας για το πώς λειτουργεί το ανθρώπινο σώμα, γνώσεις ψυχολογίας και κινητικής συμπεριφοράς για να κινητοποιήσει το άτομο να γυμναστεί εφόρου ζωής, γνώσεις παιδαγωγικής και διδακτικής για να μετουσιώσει τη θεωρία σε πράξη, αποτελεσματικά.
6. Η άσκηση πρέπει να παρέχεται σε εξατομικευμένη βάση μετά από αξιολόγηση, με συγκεκριμένη ένταση, διάρκεια και συχνότητα, ανάλογα με τη φυσική κατάσταση, κατάσταση υγείας, συνθήκες περιβάλλοντος, φύλο, και ηλικία. Υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις αερόβιας εκγύμνασης και μυϊκής ενδυνάμωσης από παγκόσμιους επιστημονικούς οργανισμούς για να υπάρχει ασφάλεια και να αποφευχθούν τραυματισμοί, κακώσεις και θάνατοι. Έχει αποδειχθεί ότι κάθε μορφή άθλησης-άσκησης, δεν είναι αποτελεσματική αλλά μονάχα εκείνη που είναι κατάλληλα στοχευμένη.
7. Το γνωστικό αντικείμενο της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού διδάσκεται στα πανεπιστήμια της χώρας και είναι η έκτη δημοφιλέστερη επιλογή ανάμεσα σε όλους τους υποψήφιους φοιτητές για να εισαχθούν σε πανεπιστημιακή Σχολή. Συνολικά, υπάρχουν πάνω από 60.000 ενεργοί Πτυχιούχοι Φυσικής αΑγωγής.
8. Η Αθλητική Επιστήμη (Sport Science) των ελληνικών πανεπιστημίων (ΤΕΦΑΑ) σύμφωνα με τους παγκόσμιους ανεξάρτητους οργανισμούς αξιολόγησης βρίσκεται στην περίοπτη εικοστή θέση της παγκόσμιας κατάταξης και είναι πρωτοπόρα στην Ελλάδα ανάμεσα στις γνωστές επιστήμες των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.

ΚΑΛΟΥΜΕ · να αποσυρθούν οι προτεινόμενες αντισυνταγματικές, αντιεπιστημονικές άδικες και καταχρηστικές διατάξεις του νομοσχεδίου και να γίνουν δραστικές μεταβολές των άρθρων του νομοσχεδίου μετά από ουσιαστική διαβούλευση με τις Σχολές Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού των Πανεπιστημίων της χώρας. Οι μεταβολές των άρθρων του νομοσχεδίου θα πρέπει να ακολουθούν την ισχύουσα νομοθεσία όπως σε σειρά άλλων επαγγελμάτων όπως οι μηχανικοί (ΠΔ 99/2018, ΦΕΚ 187Α/2018), οι ιατροί (A.N. 1565/1939, ΦEK A/16), οι δικηγόροι (ΠΔ 122/2010, ΦΕΚ 200/Α/30-11-2010), οι εκπαιδευτικοί (π.χ., ΦΕΚ 449 /3-4-2007) οι φαρμακοποιοί (ΠΔ 64/2018, ΦΕΚ 124/Α/11-7-2018) κλπ.

ΖΗΤΑΜΕ · Την υποστήριξη του ‘Έλληνα πολίτη για ένα νέο αθλητικό νομοσχέδιο που θα υπηρετεί την υγεία, παιδεία και ποιότητα ζωής των κατοίκων της χώρας που γέννησε τον Ολυμπισμό».

Οι Σύγκλητοι των ΑΕΙ που έχουν Τμήματα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού καθώς και επιστήμονες από το χώρο της υγείας στήριξαν τις θέσεις των Τ.Ε.Φ.Α.Α., και τελικά οι διατάξεις αυτές αποσύρθηκαν από το νομοσχέδιο που ψηφίσθηκε την άνοιξη του 2019.  Ωστόσο, μέσα από αυτές τις εξελίξεις αναδύθηκε, όσο ποτέ άλλοτε, η αναγκαιότητα για τη δημιουργία του Π.Σ.Ε.Α.Α.

Οι εξελίξεις για την ίδρυση του Π.Σ.Ε.Α.Α. ήταν ραγδαίες. Η συντριπτική πλειοψηφία των διδασκόντων όλων των Τ.Ε.Φ.Α.Α. στήριξαν ψηφίσματα για τη δημιουργία του Π.Σ.Ε.Α.Α. καθώς και το πρώτο καταστατικό του Συλλόγου, το οποίο υποβλήθηκε για έγκριση στο πρωτοδικείο Αθηνών τον Ιούλιο του 2019 και εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019. Το προσωρινό Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.) του Π.Σ.Ε.Α.Α συγκροτήθηκε τον χειμώνα του 2019-2020.

Τα μέλη του προσωρινού Δ.Σ. ήταν διδάσκοντες των Τ.Ε.Φ.Α.Α., συμπεριλαμβανομένων και Κοσμητόρων και Προέδρων Σ.Ε.Φ.Α.Α. και Τ.Ε.Φ.Α.Α. αντίστοιχα. Η εμπλοκή των Τ.Ε.Φ.Α.Α. στην ίδρυση του Π.Σ.Ε.Α.Α. και στην καθοδήγησή του στα πρώτα του βήματα όπως αποτυπώνεται και στο καταστατικό του Π.Σ.Ε.Α.Α. δεν ήταν απλά και μόνο το αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας τους για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των πτυχιούχων ΤΕΦΑΑ με την κατάθεση έγκυρων επιστημονικών θέσεων. Η εμπλοκή τους αναδεικνύει και κυρίως αποτυπώνει τον διαρκή ρόλο των Τ.Ε.Φ.Α.Α. στην ανάπτυξη επιστημονικών και επαγγελματικών ικανοτήτων στο χώρο του αθλητισμού και της άσκησης, μέσα από τη σύγχρονη εκπαίδευση των φοιτητών και πτυχιούχων Τ.Ε.Φ.Α.Α. Η προσέγγιση αυτή επιτυγχάνεται με τα συνεχώς εξελισσόμενα και αναβαθμιζόμενα Προγράμματα Σπουδών σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδών καθώς και στα προγράμματα δια βίου κατάρτισης, τα οποία απευθύνονται σε επαγγελματίες του αθλητισμού και της άσκησης. Οι ικανότητες που αναπτύσσονται με κατάλληλη εκπαίδευση και κατάρτιση είναι αυτές που πιστοποιούν την επάρκεια ενός επαγγελματία να προσφέρει τις απαραίτητες υπηρεσίες που ενισχύουν την υγεία και ασφάλεια των πολιτών καθώς και τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών. Προς την κατεύθυνση αυτή, η παρουσία των Τ.Ε.Φ.Α.Α. αποκτά ιδιαίτερη αξία και σημασία ενισχύοντας τη λειτουργία του Π.Σ.Ε.Α.Α.

Αυτή η εμπλοκή των Τ.Ε.Φ.Α.Α. στην λειτουργία και στις υπηρεσίες που παρέχει ο Π.Σ.Ε.Α.Α. δεν υπάρχει σε κανέναν άλλο σύλλογο επαγγελματιών αθλητισμού και άσκησης. Οι άλλοι σύλλογοι που επίσης αποσκοπούν στην προώθηση των δικαιωμάτων των πτυχιούχων ΤΕΦΑΑ είναι απολύτως θεμιτή, αναγκαία και χρειάζεται να συνεχίσει και να ενισχυθεί περαιτέρω, διότι οι δράσεις τους μόνο οφέλη θα προσδώσουν στην υγεία των πολιτών, στην ανάπτυξη του αθλητισμού και στον κλάδο της Φυσικής Αγωγής, Αθλητισμού και Άσκησης. Κάποιοι απ’ αυτούς τους συλλόγους λειτουργούν εδώ και δεκαετίες προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες. Όμως ο ρόλος τους είναι διακριτός από τον ρόλο του Π.Σ.Ε.Α.Α. ακριβώς στο κρίσιμο σημείο που αφορά στην σύνδεση της κατάρτισης και της ανάπτυξης επαγγελματικών ικανοτήτων των πτυχιούχων ΤΕΦΑΑ με την συνακόλουθη πιστοποίηση αυτών των ικανοτήτων. Τον ρόλο της πιστοποίησης επαγγελματικών ικανοτήτων στο χώρο του αθλητισμού και της άσκησης χρειάζεται να έχει ο Π.Σ.Ε.Α.Α. αφού μόνο αυτός έχει τη δομή, τα εργαλεία και το κύρος που απαιτεί αυτή η πιστοποίηση. Οι εκπρόσωποι των υφιστάμενων και μελλοντικών συλλόγων στο χώρο του αθλητισμού και της άσκησης χρειάζεται μέσω των εκπροσώπων τους να βρίσκονται σε στενή επαφή με τον Π.Σ.Ε.Α.Α., και να συμμετέχουν σ’ αυτόν αρχικά ως φυσικά πρόσωπα και πιθανά στο μέλλον εκπροσωπώντας τους συλλόγους τους μέσα από νέα σχήματα που θ’ αναπτυχθούν στη δομή του Π.Σ.Ε.Α.Α., ο οποίος ενώ ιδρύθηκε μόλις στα τέλη του 2019, η ανάπτυξή του είναι ραγδαία.